van doopvont
Van een
doopvont
is de kuip, het bovenste deel, het belangrijkste.
Daarin is de holte uitgespaard voor het wijwater, waarmee het
doopsel
wordt toegediend.
Vanwege het gewijde karakter van dit water is soms onder in de kuip een gat gemaakt,
waardoor het water kan weglopen naar een
'
heilig putje'.
De kuip is zowel het belangrijkste als het grootste
onderdeel van de doopvont. Daarom is hierop de meeste en rijkste decoratie te vinden.
Wanneer deze figuratief is, wordt vaak verwezen naar de
doop van Christus in de Jordaan.
Iets meer uitleg vergt de achtergrond van andere voorstellingen op deze plaats, zoals de
kruisiging.
Verder zijn vaak
leeuwen
te zien omwille van hun
symbolische betekenis.
Maar nog vaker vinden deze hun plaats onder de kuip, als onderdeel van de
voet.
De keuze voor het materiaal, waarvan een doopvont gemaakt wordt, heeft grote invloed op de vormgeving.
Natuursteen
en
koper
of brons
komen het meest voor. Op de kuip rust vaak een deksel,
vanaf de gotiek steeds vaker mee-ontworpen. Wanneer deze de vorm van een toren met eindeloos veel
pinakels
gaat aannemen, is een takel nodig om de kuip te onthullen.
Na de middeleeuwen voldoet voor de protestanten een klein
doopbekken.
De katholieken hangen dan ook steeds vaker een soortgelijke schaal in de kuip van hun
(oude) doopvont.
Tekst: Jean Penders (04-2007). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders